Onderzoek naar de markt voor hergebruikte zonnepanelen in Rotterdam
De roep om circulaire principes toe te passen in de energietransitie wordt steeds luider. De verwachting is dat komende decennia een groeiend aantal zonnepanelen op de afvalberg zal belanden. &flux heeft samen met Stichting ZonNext onderzoek gedaan naar de eventuele potentie van een markt voor hergebruikte zonnepanelen in Rotterdam.
Wat is de omvang van de Rotterdamse markt voor hergebruikte zonnepanelen, en welke potentiële afnemers zijn er? Daar ligt het zwaartepunt van dit onderzoek. Om deze vraag te kunnen beantwoorden werden vier elementen onderzocht en geanalyseerd: 1. Markt- en doelgroepenscan, 2. Maatschappelijke business case, 3. Technische en juridische randvoorwaarden en 4. Aanbevelingen voor beleid. De resultaten, tot stand gekomen door interviews met eventuele aanbieders en afnemers, consultatie met experts en desk research, laten vijf kerninzichten zien:
1. Het aanbod en de te verwachten aantallen van hergebruikte zonnepanelen zijn nog onzeker en lastig te voorspellen
Naar verwachting neemt de afvalberg met oude zonnepanelen over +- 5 jaar serieuze vormen aan. Echter, de exacte aantallen zonnepanelen die komende jaren vrijkomen voor hergebruik zijn lastig te voorspellen. Dit komt enerzijds door het feit dat de aantrekkelijkheid van hergebruik van oude panelen kan worden ondermijnd doordat nieuwe panelen in vergelijking steeds méér vermogen bieden. Anderzijds zijn de nieuwe technieken die traditionele panelen in de toekomst mogelijk vervangen een tweede ‘bedreiging’ voor de tweedehands markt.
2. Er is interesse om hergebruikte zonnepanelen af te nemen in Rotterdam.
Gesprekken met potentiële afnemers in Rotterdam laten zien dat er interesse is. Kansrijke doelgroepen zijn:
- Sportverenigingen met eigen (tijdelijke) buitensport accommodatie
- Ondernemers in tijdelijke panden die op termijn (max. 10 jaar) worden gesloopt
- Lokale energiecoöperaties met circulaire ambities
- Gemeentelijk vastgoed met kleine energiebehoefte
- Volkstuinverenigingen (indien behoeften al zijn geconcretiseerd)
- Bewonersorganisaties met een pand in eigendom, optioneel in samenwerking met wijk-werk-coöperaties en bewoners zelf
3. De financiële business case voor hergebruikte zonnepanelen is in veel gevallen ongunstig. De maatschappelijk business case komt in een aantal gevallen wél uit.
Nieuwe zonnepanelen zijn in kosten per paneel, per wattpiek, per jaar goedkoper dan hergebruikte zonnepanelen. Dat maakt dat de financiële business case van nieuwe zonnepanelen beter is.
De maatschappelijke business case schetst daarentegen wél een positief beeld. Bijvoorbeeld wanneer circulariteit wordt meegewogen, CO2 footprint in kaart gebracht en gestreefd wordt naar een lokale sociale ketensamenwerking.
Een andere belangrijke factor die voor hergebruikte panelen pleit is tijdelijkheid. Daken van gebouwen die op termijn gesloopt gaan worden zijn uitermate geschikt voor het plaatsen van hergebruikte zonnepanelen.
4. Voor een hergebruikt paneel gelden in principe dezelfde technische en juridische randvoorwaarden als voor nieuwe panelen, mits ze getest en gekeurd zijn
Dezelfde veiligheids- en kwaliteitsvoorschriften gelden voor zowel nieuwe als hergebruikte zonnepanelen. Verzekeringstechnisch is er binnen de markt voor hergebruikte zonnepanelen nog weinig geregeld.
5. De gemeente Rotterdam kan verschillende rollen spelen in de lokale markt voor hergebruikte zonnepanelen
Tijdens gesprekken met geïnteresseerde doelgroepen hebben gesprekspartners meegedacht over de rol van de gemeente.
Er zijn meerdere rollen naar voren gekomen die de gemeente kan spelen in de markt voor hergebruikte zonnepanelen: initiërend, stimulerend, faciliterend en innoverend.
Wil je meer details lezen over de resultaten van dit onderzoek? Download dan nu de eindpublicatie.
&flux en Circulaire economie
Het hergebruiken van zonnepanelen is een stap in de richting naar een circulaire economie. Zonnepanelen die een tweede leven krijgen hebben een verminderde CO2 footprint en dragen bovendien bij aan het minimaliseren van afvalstromen. Dat motiveerde ons om dit project op te pakken. Geïnteresseerd in dit thema?